Jak wygląda borsuk?

Borsuk jest silnej budowy. Głowę ma trochę nieproporcjonalną w stosunku do ciała - małą, długą i wąską, oczy i uszy małe, szyję grubą, nogi krótkie, mocne, dostosowane do kopania nor. Szczecina borsuka jest siwopopielata z domieszką czarnego, długa, błyszcząca. Głowa prawie biała, z czarnymi pasmami po bokach, ciągnącymi się od nosa poprzez oczy i uszy do przedniej części barków, obrzeża uszu białe. Łapy, pierś i szyja od spodu czarne. Ogon krótki (kita) zakończony kiścią; silne przednie nogi z pięcioma palcami i długimi pazurami służą do kopania rozległych nor.

Borsuk ma długość do około 90 cm, wysokość do 30 cm, masę 15-20 kg (czasami więcej). W okolicy odbytu borsuk ma gruczoł zapachowy.

W jakich warunkach terenowych przebywa borsuk?

Borsuk występuje w całym kraju, ale nielicznie. Za ostoję obiera okolice lesiste, w szczególności lasy mieszane i liściaste otoczone urodzajnymi polami.

Czym żywi się borsuk?

Borsuk jest wszystkożerny. Główne jego pożywienie to korzonki, grzyby, żołędzie, ślimaki, dżdżownice oraz wszelkiego rodzaju owady i ich larwy, jak również marchew, buraki, wszelkie owoce i jagody. Zjada także młode króliki, zające, ptaki i jaja ptasie.

Ogólnie borsuk jest zwierzęciem pożytecznym dla gospodarki leśnej, ale tam, gdzie występuje bażant, jarząbek, cietrzew lub głuszec, wyrządza duże szkody, niszcząc gniazda tych ptaków. Porusza się powoli i ociężale, dlatego właśnie na ogół dla zdrowej zwierzyny nie przedstawia żadnego niebezpieczeństwa. Żeruje tylko w nocy, zapuszczając się daleko od swej nory.

Kiedy jest rozmnoża borsuków?

Cieczka borsuków odbywa się w lipcu - sierpniu. W tym czasie psy toczą ze sobą walki o kilkudniowy pobyt w norze suki. Po tym okresie suka wypędza psa z nory.

Ciąża u borsuka trwa 30-32 tygodnie. Jest to tzw. ciąża przedłużona, gdyż w pierwszym okresie, podobnie jak u sarny, płód prawie nie rozwija się. Faktyczny rozwój płodu następuje dopiero w zimie, a więc w końcowym okresie ciąży. Suka pomiata w drugiej połowie lutego, w marcu lub na początku kwietnia od 3 do 5 młodych, które przez okres 30 dni są ślepe. Pomiot następuje w obszernej i ciepłej komorze nory (100 x 150 cm), dobrze wysłanej liśćmi, mchem i trawą. Suka borsuka rodzi co drugi rok, gdyż wyczerpana odchowywaniem młodych, które karmi od lutego do czerwca, nie co roku przechodzi cieczkę.

Młode żywią się początkowo (przez 2 miesiące) tylko mlekiem matki, potem matka znosi im już właściwy żer, a następnie wychodzą nawet w ciągu dnia w pobliże swej nory w poszukiwaniu żeru i żeby bawić się w słońcu. W ciągu paru miesięcy stopniowo przechodzą na nocny tryb życia i opuszczają norę matki.

Jaki jest tryb życia borsuka?

Borsuk prowadzi życie nocne, dzień przesiaduje w norze, a właściwie w komorze nory. Nora jest bardzo czysta, w odróżnieniu od nory lisiej. To zamiłowanie do czystości zmusza niejednokrotnie borsuka do opuszczenia swej nory na skutek wprowadzenia się do niej lisa. Na okres zimy borsuk zabezpiecza norę przed zimnem przez częściowe lub całkowite zatykanie niektórych wlotów.

Borsuk żyje samotnie, tzn. każda sztuka oddzielnie, z wyjątkiem okresu cieczki. Z innymi zwierzętami pozostaje w zgodnym współżyciu. Z nastaniem mrozów borsuk zasypia w norze. Jednak zimowy sen borsuka nie trwa jednostajnie, gdyż w dniach ocieplenia, a czasem nawet w czasie mrozów, w końcu grudnia lub na początku stycznia, budzi się i wychodzi z nory, by zaspokoić pragnienie lub coś złowić. Potem znowu zasypia, by w końcu stycznia lub na początku lutego przerwać sen i w ciągu paru dni żerować. W czasie zimowego snu borsuk żyje nagromadzonym w organizmie tłuszczem i przez to traci dużo na wadze (do 7 kg). Borsuk wszystkie nieczystości z nory wyrzuca na zewnątrz, a swoje odchody zakopuje w pobliżu nory, w małych dołkach, gdzie potem żyją chrząszcze, które następnie borsuk zjada.

Borsuk chodzi wciąż tymi samymi ścieżkami i dlatego łatwo jest odróżnić norę lisią od borsuczej, gdyż do nory lisiej prowadzi kilka wyraźnych ścieżek, a tropy borsuka - ze względu na jego ciężar - są bardziej widoczne od lisich.

Tropy borsuka są charakterystyczne, dają podłużny, szeroki w palcach i wąski odcisk pięty, a ponadto w tropie widoczne jest odciśnięcie pięciu palców zakończonych długimi pazurami.

Borsuk na ogół ma łagodne usposobienie, ale jeśli jest ranny, czasami atakuje człowieka dość natarczywie.

Jak poluje się na borsuki?

Polowanie na borsuki dozwolone jest jesienią i zimą (od 1 października do końca lutego). Stan liczbowy borsuków jest mały.

Na borsuki poluje się z zasiadki. Prawo Łowieckie zezwala polować na borsuki w porze nocnej.

Zasiadkę urządza się w noce księżycowe, w pobliżu nory albo w miejscach jego stałych przejść, którymi wieczorem borsuk wychodzi na żer lub też rano wraca do nory. Po wyjściu borsuka z nory należy pozatykać jej otwory, żeby chybiony lub postrzelony nie ukrył się w nich.

Jaka jest użyteczność upolowanego borsuka?

Szczecina borsuka używana jest do wyrobu delikatnych pędzli do golenia. Tłuszcz borsuczy nadaje się do smarowania butów. Dawniej był używany również do smarowania uprzęży. Wyprawiona skóra stanowi trofeum, np. jako dywanik na podłogę.